Effecten maagverkleining op lange termijn

Als je nadenkt over een maagverkleining, dan wil je weten wat de resultaten zijn van maagverkleiningen. Je wilt weten hoeveel je ongeveer kan afvallen en wat de gevolgen op lange termijn zijn. Jaarlijks krijgen meer dan een miljoen mensen in de wereld een maagverkleining. Door wetenschappelijk onderzoek is er veel bekend over de maagverkleining resultaten op lange termijn. In dit artikel bespreken we de resultaten en de effecten van maagverkleiningsoperaties op de lange termijn.

Door Edo Aarts, Maag-darm chirurg WeightWorks
⏱️ Leestijd: 8 min 

Vergelijking maagverkleiningsoperaties op de lange termijn

De oudste operatie die nu nog steeds veel gedaan wordt is de Roux-en-Y Gastric bypass (eerste 1953), ook wel ‘klassieke bypass’ genoemd. Deze operatie is veel uitgevoerd, maar pas sinds de komst van de kijkoperatie extra vaak uitgevoerd. In 1993 werd de eerste One Anastomosis Gastric Bypass gedaan. Dit wordt ook wel de ‘mini bypass’ genoemd. Niet veel later werd de eerste Sleeve gedaan. Er zijn tegenwoordig veel onderzoeken die verschillende soorten maagverkleiningsoperaties met elkaar vergelijken. Als je de langetermijn resultaten vergelijkt dan is het soms best lastig om er wijs uit te worden, want:

• De operaties werden niet altijd op dezelfde manier gedaan. Er werd bijvoorbeeld meer of minder maag weggehaald, of darm omgeleid.
• De meeste onderzoeken richten zich op de eerste jaren na de operatie. Mensen zijn dan nog goed in beeld en komen netjes op de afspraken. Omdat het vaak zo goed gaat hebben mensen na de eerste jaren minder behoefte aan controles bij de dokter.
• De effecten van de mini gastric bypass zijn nu ongeveer 25 jaar bekend. Die van de klassieke bypass langer. Van de Sleeve is nog het minste bekend, ongeveer 15 jaar. De Sleeve wordt pas 15 jaar vaak uitgevoerd.

Welke maagverkleining is het beste?

Uit onderzoek is gebleken dat bypasses (mini- en gastric bypass) op de lange termijn het beste werken om op gewicht te blijven. Je komt nadat je bent afgevallen altijd een paar kilo aan. Vooral bij de Sleeve zie je dat mensen het meeste aankomen. Dit is bij een kwart van de mensen zo. In de eerste 5 jaar na operatie zijn resultaten voor de mini-bypass en de klassieke bypass hetzelfde. Mensen verliezen ongeveer 30% van het totale gewicht. Voor de Sleeve is dat ongeveer 20% van je totale gewicht.

Medische gevolgen van een maagverkleining op lange termijn

Je hebt meer succes na een maagverkleining als je je leefstijl aanpast. Je gaat ongeveer 25 tot 33% minder calorieën eten. Ook ga je werken aan het dagelijks zetten van 10.000 stappen. Mensen die een gezonde leefstijl aanhouden en regelmatig terugkomen voor controles doen het echt beter. Ze hebben een lager gewicht dan mensen die niet goed meewerken aan de nazorg. Nazorg helpt om veranderingen in levensstijl vol te houden op lange termijn. Zo kun je ervoor zorgen dat je niet weer aankomt.

De 5 belangrijkste maagverkleining resultaten op lange termijn:

• Gewichtsverlies de eerste twee jaar: Na een bypass val je ongeveer 30% van je totaalgewicht af, na een sleeve ongeveer 20%. Weeg je dus 100 kilo en houd je je aan de adviezen, dan val je met een bypass 30 kilo af en met een sleeve 20 kilo. Bij alle operaties kom je daarna weer een paar kilo aan.
• Gewichtsverlies 10 jaar na gastric bypass: Uiteindelijk slagen de meeste mensen (90%) erin meer dan de helft van hun overgewicht eraf te houden. Dit lukt ze langer dan 10 jaar. Dat resultaat wordt met geen enkele andere behandeling bereikt. De resultaten worden door nieuwe technieken steeds beter.
• Verhoogde levensverwachting: In onderzoeken laten ze zien dat je door een maagverkleining gemiddeld 9 jaar langer leeft! Als je dus veel afvalt, kun je dus veel langer leven.
• Verbetering gezondheid: Een maagverkleining helpt bij het verbeteren of zelfs het laten verdwijnen van ziektes zoals diabetes, hoge bloeddruk en slaapapneu. Als je veel afvalt is de kans op kanker ook veel kleiner. Ten slotte heb je een veel lagere kans op hart- en vaatziekten.
• Psychisch: Onderzoek laat zien dat na een maagverkleining psychische klachten zoals depressie, angst en eetstoornissen (eetbuien) afnemen. Natuurlijk moet je rekening houden dat dit voor iedereen anders kan zijn.

Wat zijn mogelijke risico’s van een maagverkleining op de lange termijn?

Als je kijkt naar hoe jouw gezondheid vooruit kan gaan na een maagverkleining, dan is dat natuurlijk heel goed nieuws. Toch is het goed om rekening te houden met bepaalde risico’s. Dit geldt voor iedere operatie.

De 7 belangrijkste maagverkleining risico’s zijn:

• Vitaminetekort: Als je een deel van de maag mist en een darmomleiding heb, is het lastiger om bepaalde vitamines en mineralen op te nemen. Hierdoor kun je vitaminetekorten krijgen. Dit leidt dan vaak tot bloedarmoede, maar ook tot zenuwontstekingen. Je kan dit merken aan geen gevoel hebben in vingers of tenen. Na een maagverkleining moet je daarom levenslang speciale vitamines slikken en kalk tabletten (Calcium). Onderzoek laat zien dat mensen het lastig vinden levenslang vitamines te slikken.De 5 belangrijkste redenen voor niet innemen van vitamines na een maagverkleining zijn:
  • Vergeten dagelijks in te nemen,
  • Bijwerkingen in maag/ darmen
  •Een vervelende smaak/geur van vitamines,
  • De kosten
  • Mensen hebben geen klachten dus denken dat het niet nodig is

Ook al denk je zelf dat het niet nodig is, toch is het belangrijk de vitamines te nemen die de dokter je heeft voorgeschreven. Dit doe je om problemen te voorkomen. Om ervoor te zorgen dat je tekorten snel opspoort moet je na 6 maanden en daarna elk jaar bloed laten prikken

• Maagzweer: Op de plek van de omleiding van maag naar dunne darm kan er een maagzweer ontstaan. Roken verhoogt de kans hierop, belangrijk om te stoppen dus. Een roker heeft 25% kans op een maagzweer en dat wil je echt niet. Het is heel erg pijnlijk en het duurt maanden voordat het beter wordt.
• Inwendige breuk: De dunne darm wordt voor een deel verplaatst (gastric bypass). Daardoor ontstaat meer ruimte in de buik. Door deze ruimte kan de darm om zichzelf heen draaien. Met een operatie kan dit makkelijk worden opgelost. De kans dat dit gebeurt is in je hele leven 2%.  Je ziet het meestal 1 tot 3 jaar na de operatie.
• Littekenbreuk: Een littekenbreuk is een opening in de buikwand die ontstaat op de plaats waar de littekens zitten na de maagverkleiningsoperatie. We willen niet dat je deze breuk krijgt. Daarom vragen we je 2 tot 3 weken niet te sporten of veel zwaar te tillen (meer dan 10 kilo). Bij kleine breuken die geen klachten geven is een operatie niet nodig. Als er een grotere breuk is, met klachten, dan kan het zijn dat een operatie nodig is.
• Galstenen: Mensen die flink afvallen, hebben een grotere kans op het krijgen van galstenen. Dit kan pijn doen. Ongeveer 8% van de patiënten krijgt een galblaasverwijdering. Dat gebeurt met een kijkoperatie.
• Alcoholverslaving: na een maagverkleining zie je dat sommige mensen op zoek gaan naar andere ongezonde gewoonten in plaats van eten. Een alcoholverslaving komt dan vaker voor. Alcohol wordt na een maagverkleining sneller opgenomen in het bloed. Ook word je sneller dronken. Na 1 glas alcohol voelen de meeste mensen zich al aangeschoten en kunnen ze niet meer autorijden. Daarom is het belangrijk om op te letten als je alcohol drinkt na de maagverkleining. We adviseren: in de 6 maanden na de operatie geen alcohol drinken.
• Suïcidaliteit/ zelfbeschadiging: Een deel van de mensen die een maagverkleining willen heeft psychische klachten. Ongeveer 30% van de mensen. Voorbeelden hiervan zijn depressie, angst, eetstoornissen of verslavingsproblemen. Soms zijn de klachten er op dit moment, soms waren ze er vroeger. Onderzoeken laten zien dat de kans in op zelfbeschadiging en zelfmoord hoger is bij mensen met een maagverkleining als je last hebt van psychische klachten. Veel afvallen maakt je gezonder, en vaak worden psychische klachten beter, maar dit geldt niet voor iedereen. Als mensen psychische klachten hebben is soms het advies om vóór de operatie te starten met behandeling bij een psycholoog.

Om de kans op risico’s na een maagverkleining te beperken is het belangrijk om naar controle afspraken te gaan die horen bij het behandeltraject. Ook is het nodig adviezen op te volgen over leefstijl, vitamines innemen en medicatie.

Ga ik me beter in mijn vel voelen na een maagverkleining?

Veel mensen gaan zich na een maagverkleining beter in hun vel voelen doordat ze afvallen, makkelijker kunnen bewegen en omdat lichamelijke klachten die samenhangen met overgewicht afnemen. Door gewichtsverlies kan je lichaamsbeeld en zelfbeeld sterk verbeteren. Doordat je makkelijker kan bewegen kun je weer meer ondernemen. Ook kan het zo zijn dat je je minder schaamt voor je uiterlijk. Gewichtsverlies kan leiden tot meer zelfvertrouwen.

Toch zijn er ook dingen die soms niet zo prettig zijn. Wanneer je in korte tijd snel afvalt, kun je extra huid overhouden. Als je jonger bent is de kans hierop kleiner, door een grotere elasticiteit van de huid. Huidoverschot, of overtollige huid kan vervelend zijn. Het kan leiden tot een minder goed lichaamsbeeld en minder zelfvertrouwen. Ook kan het je in de weg zitten. Je kan je hieraan laten opereren. In Nederland laat ongeveer 1 op de 3 mensen wat weghalen door een plastisch chirurg. Vaak wordt deze operatie niet vergoed door de verzekeraar.

Kun je oud worden met een maagverkleining?

Ja, je kunt juist heel oud worden met een maagverkleining. Je verliest veel gewicht en hebt minder last van ziektes. Ook wordt de kans op ziektes lager als je op een gezond gewicht zit. Gemiddeld leeft een patiënt met een maagverkleining zelfs negen jaar langer, doordat je zoveel gezonder wordt.

Ik weet nu meer over de gevolgen van een maagverkleining; hoe kan ik een afspraak inplannen bij WeightWorks?

Wanneer je nadenkt over een maagverkleining, kun je met je huisarts een verwijzing naar WeightWorks bespreken. Je kunt dan op screening komen. Wanneer je in aanmerking komt voor een maagverkleining op basis van de maagverkleining criteria, dan zal er ook een voorlichtingsbijeenkomst volgen die gegeven wordt door de chirurgen. Daar krijg je veel informatie over de verschillende soorten operaties. Natuurlijk kun je in onze kennisbank al veel informatie over maagverkleiningen vinden, die je rustig kunt doornemen.

Wil je weten of jij in aanmerking komt voor een maagverkleining?

Doe dan de quickscan! Ontdek snel en eenvoudig of een maagverkleining een optie voor jou kan zijn door onze quickscan te doen. Het is een handige tool die je helpt te beoordelen of je voldoet aan de criteria voor een maagverkleining.

Bekijk ook:
👉 Voor- en nadelen van een maagverkleining
👉 Wat is een gastric bypass?
👉 Algemene maagverkleining informatie